Bezpieczeństwo

• na nazwę i adres producenta lub importera;
• czy dołączona jest instrukcja obsługi w języku polskim i zawiera co najmniej: informację dotyczącą sposobu odpalenia oraz ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa podczas użytkowania;
• czy znajdują się ostrzeżenia, w tym minimalna odległość, na jaką należy oddalić się po odpaleniu;
• czy zawiera określenie typu wyrobu, na przykład: bateria, petarda, rakieta, bo to ma wpływ na to w jaki sposób powinien być użytkowany;
• czy posiadają one oznakowanie CE oraz atest (Polska Norma nr PN-C-86061);
• jaką mają klasę bezpieczeństwa (więcej na ten temat w Jak sklasyfikowane są wyroby pirotechniczne?).

• obudowa nie posiada żadnych uszkodzeń mechanicznych takich jak pęknięcia, przerwania, wgniecenia czy wybrzuszenia;
• wyrób jest przeznaczony do pionowego ustawienia na podłożu lub wkopania w ziemię;
• wyposażony jest w oprzyrządowanie pozwalające na właściwe ustawienie;
• petarda przeznaczona do trzymania w dłoni posiada uchwyt zapewniający bezpieczne utrzymanie podczas palenia.

• należy obchodzić się z nimi w sposób szczególnie ostrożny (tak, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie oraz innym – zarówno w trakcie jak i po ich odpaleniu);
• najważniejsze jest przestrzeganie zaleceń producenta, zwrócenie uwagi na ostrzeżenia oraz bezwzględne stosowanie się do instrukcji obsługi.

• sztuczne ognie muszą być odpalane na wolnej przestrzeni pojedynczo w pozycji stojącej;
• najlepiej odpalać je wkładając uprzednio do pustych szklanych butelek;
• użytkownik powinien klęknąć z boku nie pochylając się nad odpalanymi fajerwerkami;
• po odpaleniu lontu należy szybko oddalić się na bezpieczną odległość podaną na opakowaniu lub w instrukcji.
• trzeba zaczekać na eksplozję, a po niej nie wolno odpalać wyrobu ponownie;
• niewybuchy są bardzo niebezpieczne. Jeśli eksplozja nie nastąpi nie wolno zbliżać się w jego pobliże przez 15 minut, a następnie wrzucić go do wody. Zasypać piaskiem pozostałości po odpalonych fajerwerkach.

• wyrobów pirotechnicznych nie wolno używać w pomieszczeniach zamkniętych;
• fajerwerków nie wolno odpalać z balkonów, tarasów i okien;
• niedopuszczalne jest używanie wyrobów uszkodzonych, rozerwanych lub już raz odpalonych;
• materiałami pirotechnicznymi nie powinny bawić się dzieci oraz osoby dorosłe znajdujące pod wpływem alkoholu.

Zgodnie z wymogami Unii Europejskiej fajerwerki podzielono na kilka klas ze względu na zastosowanie, poziom zagrożenia oraz wysokość emitowanego hałasu. Klasyfikację wyrobów pirotechnicznych przedstawia dziennik ustaw (Dz.U. 2016 poz. 544):

1. Klasa F1: wyroby pirotechniczne widowiskowe charakteryzujące się niskim stopniem zagrożenia oraz niskim poziomem emitowanego hałasu. Są to fajerwerki przeznaczone do użytku wewnątrz budynków. Minimalny wiek osób korzystających z tego rodzaju wyrobów pirotechnicznych to 12 lat.
2. Klasa F2: dotyczy widowiskowych wyrobów pirotechnicznych o niskim stopniu zagrożenia
   i minimalnym poziomie hałasu. Nadają się do użytkowania tylko na wolnym powietrzu. Minimalny wiek osoby, której można sprzedać petardę tej klasy to 16 lat.
3. Klasa F3: wyroby pirotechniczne widowiskowe, których stopień zagrożenia został określony jako średni. Fajerwerki tej klasy należy odpalać na wolnym powietrzu oraz na dużych otwartych przestrzeniach. Stopień emitowanego przez nie hałasu nie zagraża zdrowiu odpalającego. Można sprzedawać je wyłącznie pełnoletnim klientom.
4. Klasa F4: wyroby dla profesjonalistów. Nowe prawo unijne nie zmieniło klasyfikacji wyrobów pirotechnicznych przeznaczonych “do teatrów” (T1, T2) oraz wyrobów technicznych, specjalnych (P1, P2).

Wyroby pirotechniczne teatralne przeznaczone do wykorzystania na scenie wewnątrz lub na zewnątrz budynków, w tym w produkcji filmowej i telewizyjnej zostały podzielone na następujące klasy:

1. Klasa T1: wyroby charakteryzujące się niskim stopniem zagrożenia życia i zdrowia ludzi oraz mienia i środowiska.
2. Klasa T2: wyroby przeznaczone do obsługi i użytku wyłącznie przez osoby posiadające wiedzę specjalistyczną.

Pozostałe wyroby pirotechniczne znajdujące stosowanie w kolejnictwie, leśnictwie, lotnictwie, modelarstwie, ratownictwie, rolnictwie, żegludze etc. zostały podzielone na następujące klasy:

1. Klasa P1: wyroby charakteryzujące się niskim stopniem zagrożenia życia i zdrowia ludzi oraz mienia i środowiska.
2. Klasa P2: wyroby przeznaczone do obsługi i użytku wyłącznie przez osoby posiadające wiedzę specjalistyczną.

• Petardy należy odpalać po uprzednim ich położeniu na ziemi. Po opaleniu należy oddalić się na odległość 15 metrów. W przypadku petardy z tzw. główką tarciową petardę należy położyć na gruncie tuż po odpaleniu. Petard nie wolno rzucać!
• Rakiety powinny być wystrzelane ze specjalnych rur – wyrzutni. Trzeba pamiętać, że patyk jest stabilizatorem lotu i nie służy do trzymania ani wbijania w ziemię! Po odpaleniu należy oddalić się na 40 metrów.
• Zimne ognie emitują iskry. Trzeba uważać na rozgrzany pręt! Zaraz po zgaśnięciu może on mieć temperaturę nawet 650°C. Najlepiej odłożyć go do pojemnika z zimną wodą.
• Trzaskające kulki powinny być odpalane po położeniu na gruncie.
• Rzymskie ognie powinny być wkopywane lub mocowane do słupka.
• Strzelających kulek nie można nosić w kieszeni. Nigdy nie należy ich rzucać w pobliżu ludzi bądź zwierząt.
• Wyrzutnie rurowe należy wkopać, przymocować do słupka lub ustawić na płaskim gruncie. Po ich odpaleniu powinien nastąpić wyrzut pojedynczego modułu pirotechnicznego.
• Baterie to zestaw zawierający kilka elementów tego samego typu, z jednym bądź dwoma lontami. Najbardziej popularne są baterie wyrzutni rurowych. Po odpaleniu należy oddalić się na 40 metrów.

Prowadzenie detalicznej sprzedaży wyrobów pirotechnicznych może mieć miejsce wyłącznie
w wyodrębnionych do tego celu pomieszczeniach uniemożliwiających klientom sprzedaż samoobsługową. Przedsiębiorca, który prowadzi obrót takimi materiałami dłużej niż dziewięćdziesiąt dni w roku jest zobligowany do opracowania karty kwalifikacyjnej obiektu. Powinna ona stanowić załącznik do tzw. książki obiektu budowlanego. Wyroby pirotechniczne nie powinny być przechowywane w ogólnie dostępnych pomieszczeniach takich jak tarasy, balkony, loggie, piwnice, strychy, poddasza, klatki schodowe i korytarze. Niesie to bowiem za sobą ryzyko powstania pożaru lub wybuchu. W obiektach handlowych mogą znajdować się wyłącznie wyroby pirotechniczne oznaczone kodem klasyfikacyjnym 1.4 G, 1.4 S, 1.1 G, 1.2 G, 1.3 G w opakowaniach jednostkowych bądź w opakowaniach kartonowych lub tekturowych o masie brutto do 50 kg, jeżeli ilość mieszaniny pirotechnicznej w jednostkowym wyrobie nie przekracza w:

• petardach - 5 g;
• rakietach - 100 g, w tym mieszaniny wywołującej efekt pirotechniczny do 70 g;
• strzelającym konfetti - 10 mg;
• bateriach - 500 g, nie więcej jednak niż do 40 g w pojedynczym wystrzale;
• moździerzach - 40 g;
• ogniach bengalskich - 2.500 g;
• innych wyrobach - 50 g w pojedynczym wystrzale.

Sprzedaż materiałów pirotechnicznych można prowadzić w pomieszczeniach spełniających specjalne wymagania techniczne, jak:

• wymiary lokum zapewniają bezpieczne operowanie składowanymi wyrobami oraz swobodne poruszanie się kupujących i personelu;
• temperatura wewnątrz pomieszczenia nie przekracza 30 °C;
• wyroby pirotechniczne są stosownie zabezpieczone, w tym przed powstawaniem zmian chemicznych mogących zwiększać ich wrażliwości lub trwałość stwarzając tym samym ryzyko samozapłonu lub wybuchu;
• wyposażenie, w tym półki i regały są wykonane z materiałów trudno palnych, co zapobiega w czasie pożaru tworzeniu szkodliwych substancji chemicznych zagrażających zdrowiu lub życiu;
• przewody i elementy grzewcze są umieszczone w odległości co najmniej 1 metra od materiałów pirotechnicznych, a ich temperatura nie przekracza 120 °C;
• instalacje i urządzenia elektryczne są sprawne technicznie i spełniają wymogi bezpieczeństwa;
• dysponują systemem wentylacji wyciągowej;
• dysponują sprawną instalacją przed wyładowaniami atmosferycznymi;
• drzwi ewakuacyjne otwierają się na zewnątrz;
• okna służące jako wyjścia awaryjne o wymiarach co najmniej 0,75 m x 0,75 m otwierają się na zewnątrz;
• posiadają konstrukcję zabezpieczającą przechowywane materiały przed kradzieżą oraz dostępem nieuprawnionych osób;
• są wyposażone w co najmniej dwie gaśnice pianowe o minimalnej 6-litrowej pojemności środka gaśniczego oraz w koc gaśniczy.

Przedsiębiorca handlujący materiałami pirotechnicznymi odpowiada za bezpieczeństwo ludzi i mienie. Dlatego w pomieszczeniach, w których ma miejsce sprzedaż takich wyrobów, nie można używać otwartego ognia, palić wyrobów tytoniowych, przechowywać innych materiałów łatwopalnych
i butli zawierających sprężony gaz oraz prowadzić prac umożliwiających zapłon lub wybuch.
W szczególności należy:

• przechowywać wyroby pirotechniczne właściwie opakowane i oznakowane, w ustalonych terminach ważności;
• dysponować aktualną instrukcją przechowywania wyrobów pirotechnicznych, obejmującą zasady ich utylizacji oraz instrukcje BHP dla wszystkich stanowisk pracy;
• zapewniać przestrzeganie instrukcji magazynowania wyrobów pirotechnicznych oraz instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy na wszystkich stanowiskach pracy;
• zapewniać bezpieczny transport wyrobów pirotechnicznych;
• transport wyrobów pirotechnicznych powinien być prowadzony ręcznie lub przy użyciu wózków obsługiwanych ręcznie;
• zapewniać ochronę wyrobów pirotechnicznych przed kradzieżą oraz dostępem osób nieupoważnionych;
• w pomieszczeniach, w których znajdują się wyroby pirotechniczne, nie przechowywać materiałów, narzędzi oraz wyposażenia innego niż określone w instrukcji przechowywania;
• wykluczyć możliwość wpływu na wyroby pirotechniczne bodźców mogących spowodować wybuch lub zapłon;
• w pomieszczeniach sklepowych i pomieszczeniach zaplecza prowadzić wyłącznie prace związane
  z przeznaczeniem tych pomieszczeń;
• prace mogące doprowadzić do ogrzewania i zapłonu wyrobów pirotechnicznych, w szczególności prace remontowe pomieszczeń prowadzić wyłącznie po usunięciu wyrobów pirotechnicznych z tych pomieszczeń oraz po potwierdzeniu na piśmie przez upoważnioną przez pracodawcę osobę, że wyroby zostały usunięte;
• w razie uszkodzenia opakowania z rozsypaną zawartością neutralizować zgodnie z obowiązującą instrukcją magazynowania;
• urządzenia elektryczne, sygnalizacyjne, odgromowe oraz inne instalacje znajdujące się
  w pomieszczeniach i obiektach poddawać kontroli przed dopuszczeniem do eksploatacji, a następnie raz w roku kontrolować dokumentując wyniki kontroli pisemnym protokołem;
• opakowania lub pojemniki z wyrobami pirotechnicznymi przechowywać na półkach, regałach lub
  w miejscach do tego przeznaczonych oraz układać w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe przemieszczanie się, przewracanie lub deformowanie pod wpływem nadmiernego ciężaru,
  z zachowaniem możliwości ich przemieszczania zgodnie z potrzebami składowane w ten sposób materiały nie mogą również znajdować się w zasięgu kupujących;
• w przypadku powstania zagrożenia spowodowanego zainicjowaniem przechowywanych wyrobów pirotechnicznych działać zgodnie z instrukcją postępowania w sytuacji awaryjnej.