Rozmowa z Prezesem Fundacji Pozytywne Emocje
Komentarz branżowy nt. możliwości użytkowania fajerwerków
27/08/2019
Aleksander Wadoń okiem eksperta
03/09/2019Rozmowa z Ireneuszem Patynowskim, Prezesem Fundacji Pozytywne EmocjeCel fundacji? Obalanie mitów i łączenie sympatyków!
Pod koniec zeszłego roku kilka miast odwołało pokaz fajerwerków w sylwestra. Czy to początek nowego trendu?
Ciężko mówić o jakimkolwiek trendzie. Z danych Eurostatu wynika, że na sto największych miast Unii Europejskiej tylko siedem, w tym aż pięć polskich, zrezygnowało w zeszłym roku z tej formy powitania nowego roku. Trudno jednak wyobrazić sobie sylwestra bez spektakularnych pokazów pirotechnicznych w Sydney, Nowym Jorku, Las Vegas, Hong Kongu, Bangkoku, Dubaju, Rio de Janeiro, Londynie, Berlinie czy Moskwie. Oczekiwania ludzi się nie zmieniły. Ludzie na całym świecie kochają fajerwerki. Polacy nie różnią się pod tym względem.
Na jakiej podstawie twierdzi Pan, że polskie społeczeństwo chce publicznych pokazów?
Wystarczy odnotować ile osób gromadzą profesjonalne pokazy pirotechniczne oraz zapytać ludzi z czym kojarzy im się sylwestrowa noc oraz cykliczne miejskie imprezy takie jak na przykład niedawne "Wianki" w Krakowie. Więcej, ponad siedemdziesiąt procent respondentów sondy w lokalnym medium opowiedziało się za organizowaniem pokazów sztucznych ogni podczas tego wydarzenia. We Wrocławiu prawie siedemdziesiąt pięć procent twierdząco odpowiedziało na pytanie czy powinny się tam odbywać imprezy z użyciem fajerwerków w trakcie miejskiego sylwestra na Placu Wolności. Podobnie wypowiedzieli się w tej kwestii mieszkańcy Poznania. Dostępne powszechnie dane tylko z ostatnich miesięcy na ten temat nie dotyczą jednak tylko metropolii. Podobne sondy widziałem w ostatnim czasie również dla Tczewa i Łowicza.
Czym motywowane są decyzje władz tych miast, które odwołują pokazy fajerwerków?
Nie są poparte merytorycznymi argumentami. Dyskutować można wyłącznie w oparciu o fakty. Jesteśmy gotowi o nich rozmawiać. To jeden z powodów dla których powołaliśmy do życia naszą Fundację. W przestrzeni publicznej podnoszone są głównie kwestie związane z ekologią i ochroną zwierząt. Mam wrażenie, że górę biorą emocje obrońców praw zwierząt i ekologów, którzy wyłącznie „grają” na emocjach. W zdecydowanej większości bazują oni jednak na subiektywnych opiniach, które nie są poparte faktami.
Przejdźmy zatem do faktów. Pojawiają się argumenty, że rezygnacja z pokazów związana jest z wysokim poziomem hałasu?
Powoływanie się na ochronę środowiska związaną z wysokim natężeniem hałasu nie może stanowić przyczyny odmowy udzielenia zezwolenia na organizację imprezy masowej z użyciem pirotechniki. Pokazy sztucznych ogni zachowują określony przez obowiązujące przepisy poziom głośności. Na zachodzie coraz częściej wykorzystywane są tzw. silenty czyli ładunki o niskim natężeniu emitowanego dźwięku. Wydaje się, że liczne koncerty, wydarzenia specjalne, samoloty przelatujące nad miastem oraz ruch miejski mogą generować istotnie wyższy poziom hałasu.
Czy obok emitowanego poziomu hałasu fajerwerki są szkodliwe dla środowiska naturalnego?
Pojedynczy fajerwerk zawiera niewielkie ilości szkodliwych związków chemicznych choć zdarza się, że w wyniku spalania niektórych materiałów pirotechnicznych tworzą się wysoko toksyczne związki baru. Badania na temat szkodliwości fajerwerków przeprowadzili naukowcy z Politechniki Śląskiej. Zwrócili uwagę, że niebezpieczne substancje takie jak bar można zastąpić nietoksycznym berylem, magnezem lub wapniem. Wystarczy odpowiedni dobór materiałów. Ilość asortymentu i kombinacji jest tu niemal nieograniczona.
A co z argumentami obrońców praw zwierząt?
Przyjmuję je z pokorą. Niemniej, sam jestem miłośnikiem zwierząt i jestem przekonany, że kilka razy w roku nam wybaczą, podobnie jak salwę honorową przy okazji różnych państwowych uroczystości. Jest wiele sposobów na to żeby pomóc pupilom w czasie pokazu sztucznych ogni. Gdybyśmy jednak tak uczciwie chcieć rozmawiać o stresie zwierząt, jak np. w kontekście często przywoływanych w publicznej argumentacji psów, to one też boją się często burzy. Ale tu jej obiektywnie zdecydowanie trudniej zakazać.
Fundacja POZYTYWNE EMOCJE powstała w sierpniu br. Jaka idea za nią stoi i czemu ma służyć jej działalność?
Chcemy rzetelnie promować bezpieczne i zgodne z prawem zasady użytkowania, obrotu, transportu i składowania materiałów pirotechnicznych. Kluczowym założeniem naszej działalności jest edukacja oraz obalanie mitów. Współpracujący z nami przedstawiciele branży pirotechnicznej to nie tylko prawdziwi pasjonaci, ale przede wszystkim zawodowcy, którzy wspierają nas ekspertyzami popartymi ogromnym doświadczeniem. W gronie naszych partnerów znajdują się podmioty, które są odpowiedzialne za organizację największych imprez z wykorzystaniem fajerwerków. Wykorzystują one najbardziej zaawansowane technologicznie rozwiązania. Ich działalność to gwarancja zachowania międzynarodowych standardów i pełnego profesjonalizmu.
Do kogo chcecie dotrzeć ze swoją działalnością? I z jakimi mitami należy się zmierzyć w Pana ocenie w pierwszej kolejności?
Chcemy przede wszystkim dotrzeć do ludzi, z którymi możemy rozmawiać o faktach. Wierzymy, że w tej grupie znajdą się decydenci oraz użytkownicy fajerwerków. Jeśli chodzi o mity to pierwszy z nich dotyczy ich używania w ciągu roku. Odwołując publiczne pokazy władze miast tak sformułowały przekaz, że można było odnieść wrażenie, że przepisy prawa zakazują używania wyrobów pirotechnicznych. Tymczasem co do zasady zakaz ten, z wyjątkiem 31 grudnia i 1 stycznia, dotyczy wyłącznie miejsc publicznych oraz godzin ich użytkowania podczas tzw. ciszy nocnej. W praktyce każdego dnia fajerwerki uświetniają wiele ważnych wydarzeń, takich jak śluby, urodziny lub imprezy prywatne. Kolejny mit dotyczy odwoływania się przez przeciwników fajerwerków do tego, że społeczeństwo ich nie chce. Fakty temu zdecydowanie przeczą. Większość społeczeństwa chce pokazów sztucznych ogni. To tradycja, która w Polsce sięga XVIII wieku. Fajerwerki stanowiły obowiązkową atrakcję wielu publicznych zabaw wieczornych organizowanych przez polską szlachtę. Towarzyszyły najważniejszym wydarzeniom w naszej historii. Począwszy od narodzin Zygmunta III Wazy przez powrót Jana III Sobieskiego spod Wiednia, uchwalenie Konstytucji 3 maja, aż po odzyskanie niepodległości.